ทำไมต้องตรวจสุขภาพประจำปี
สาเหตุหนึ่งของปัญหาสุขภาพ มาจากการละเลยในการดูแลสุขภาพของตนเอง ซึ่งนำไปสู่การเกิดโรคเรื้อรัง การตรวจสุขภาพอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง จะช่วยค้นหาปัจจัยเสี่ยงและความผิดปกติของร่างกายได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น เพื่อช่วยให้สามารถรักษาได้อย่างทันท่วงที ป้องกันไม่ให้โรคลุกลาม และช่วยให้แพทย์ให้การรักษาได้อย่างเหมาะสม ลดความสูญเสียทั้งด้านสุขภาพ และด้านการเงิน
การตรวจสุขภาพแต่ละช่วงวัย...ควรตรวจอะไรบ้าง
การตรวจสุขภาพเบื้องต้น จะแบ่งตามเพศและช่วงวัย โดยแพทย์จะแนะนำให้ตรวจทุก 1 ปี ดังนี้
วัยเด็กและวัยรุ่น (อายุ 0 – 18 ปี)
ตรวจสุขภาพทั่วไป (ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง) ตรวจการได้รับวัคซีน พัฒนาการของร่างกาย การดูแลช่องปากและฟัน โภชนาการและการออกกำลังกายที่เหมาะสม การได้ยิน การใช้ภาษาและการสื่อสาร สติปัญญาและจริยธรรม การช่วยเหลือตัวเองและการเข้าสังคม การค้นหาพฤติกรรมเสี่ยงตามวัย เช่น ปัญหาพฤติกรรม อารมณ์ ปัญหาครอบครัว เรื่องเพศ ยาและสารเสพติด
วัยผู้ใหญ่ (อายุ 18 – 60 ปี)
ตรวจร่างกายทั่วไป (ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง BMI และวัดความดันโลหิต) ตรวจสายตา ตรวจคัดกรองมะเร็งและโรคที่จำเป็น ได้แก่
- มะเร็งเต้านม อายุ 30-39 ปี ตรวจทุก 3 ปี /อายุ 40 ปีขึ้นไป ตรวจทุกปี
- มะเร็งปากมดลูก อายุ 30-65 ปี ตรวจทุก 3 ปี
- มะเร็งลำไส้ใหญ่ อายุ 50 ปีขึ้นไป ตรวจอุจจาระทุกปี
- ตรวจเบาหวาน อายุ 35 ปีขึ้นไป ควรตรวจทุก 3 ปี ช่วยป้องกันและชะลอการเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง
- ตรวจไขมันในเลือด อายุ 20 ปีขึ้นไป ควรตรวจทุก 5 ปี ช่วยคัดกรองและป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง
วัยสูงอายุ (อายุ 60 ปีขึ้นไป)
ตรวจร่างกายทั่วไป (ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง BMI และวัดความดันโลหิต) ตรวจคัดกรองมะเร็งและโรคที่จำเป็น ได้แก่
- มะเร็งปากมดลูก ตรวจทุก 3 ปีจนถึงอายุ 65 ปี
- มะเร็งเต้านม ตรวจทุกปีจนถึงอายุ 69 ปี
- มะเร็งลำไส้ใหญ่ ตรวจอุจจาระทุกปี
- ตรวจสายตา อายุ 60-64 ปี ตรวจทุก 2-4 ปี /อายุ 65 ปีขึ้นไป ตรวจทุก 1-2 ปี เพื่อป้องกันอุบัติเหตุจากการมองไม่เห็น
- ตรวจปัสสาวะทุกปี เพื่อคัดกรองความผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะ
- ตรวจหาไขมันในเลือดทุก 5 ปี
- ตรวจหาเบาหวานทุกปี
- ตรวจเลือดทุกปีเพื่อดูการทำงานของไต
- ตรวจประเมินสภาวะสุขภาพ (ด้านโภชนาการ ความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคกระดูกพรุน ภาวะสมองเสื่อม ภาวะซึมเศร้า) เพื่อคัดกรองและได้รับการวินิจฉัยช่วยเหลือที่ถูกต้องและเหมาะสม
การตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอจะช่วยค้นหาความเสี่ยงของโรคที่ยังไม่แสดงอาการ เพื่อให้เราสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการป้องกันโรคและรักษาสุขภาพได้ ทำให้ลดภาวะแทรกซ้อนของโรค และยังเป็น การลดค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพในระยะยาวอีกด้วย
แหล่งข้อมูล : โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย, สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.),
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
3 มกราคม 2568